خوانشی تکاملی از عقلانیت در رفتاردرمانی عقلانیهیجانی
ربت (REBT= Rational Emotive Behavior Therapy) نوعی رواندرمانی است که منشأ بسیاری از مشکلات مراجعان را وجود باورهای «غیرعقلانی» در آنها میداند. در این گفتار تحلیلی تکاملی از باورهای غیرعقلانی عرضه میشود.
دو معنای رایج از باور غیرعقلانی بررسی و نقد شدهاند: نخست اینکه باور به آنچه مطابق واقع نباشد غیرعقلانی است و دوم آنکه باور غیرعقلانی باوری «غیرمنطقی» است. اولی را به نظریهی تطابقی صدق ربط میدهیم و دومی را به نظریه انسجامی صدق. در عین حال توضیح داده میشود که هر دو نگاه ریشههای تکاملی عمیقی دارند و بنابراین به رغم نقدها باقی میمانند. اما هر دو تا جایی اهمیت دارند که به کنشهای کارآمد ختم شوند. همچنین از منظری تکاملی استدلالی عرضه میشود مبنی براینکه چرا باورهای غیراخلاقی غیرعقلانیاند.
دعوی گفتار آن است آگاهی رواندرمانگر از چنین تحلیلهای فلسفی فایدههای عملی در انجام مداخلات او دارد و بنابراین دعوتی است از روانشناسان، که همانند بزرگان تاریخ روانشناسی، مطالعات فلسفی داشته باشند.